چرا هواپیماها در ارتفاع 36000 پایی پرواز می‌کنند؟
هنگامی که هواپیما از زمین بلند می‌شود و در شرایطی پایدار و ثابت قرار می‌گیرد صدای خلبان به گوش می‌رسد که اعلام می‌کند هواپیما هم اکنون در ارتفاع 36000 پایی قرار دارد و سپس درباره شرایط جوی و مدت زمان پرواز صحبت می‌کند. آیا برای شما هم این سوال پیش آمده است که چرا هواپیماها در ارتفاع 36000 پایی پرواز می‌کنند؟ چرا در طول پرواز این ارتفاع ثابت باقی می‌ماند؟ در این مقاله می‌خواهیم درباره این موضوع به طور مفصل صحبت کنیم. با ما همراه باشید.
بهترین ارتفاع پرواز
معمولا در تمامی پروازها خلبان هواپیما را در ارتفاع 35000 یا 36000 پایی تنظیم می‌کند و پس از انتخاب مسیر پرواز، خلبان خودکار تا اتو پایلوت را فعال می‌نماید. این ارتفاع به عنوان بهترین ارتفاع برای پرواز هواپیما تعیین شده است. در این بخش دلیل انتخاب این ارتفاع را به طور کامل توضیح خواهیم داد.
اولین دلیل قرار گرفتن هواپیما در ارتفاع 36000 پایی فشار هوایی است که بین فضای درونی و بیرونی هواپیما ایجاد می‌شود. دلیل دیگر فاصله گرفتن از چاله هوایی و تغییرات جوی است. هواپیما معمولا بالاتر از ابرها قرار می‌گیرد تا در مسیر پرواز گرفتار باد و چاله هوایی نشود. توربولانس یا همان چاله هوایی در ارتفاعی پائین‌تر از 36000 پا رخ می‌دهد و اگر هواپیما در ارتفاع مناسبی قرار داشته باشد در چاله هوایی گیر نمی‌کند و مسافران متوجه بادهای شدید نخواهند شد.
یک دلیل دیگر برای پرواز هواپیما در ارتفاع 36000 پایی عدم وجود پرنده در این ارتفاع است. برخورد پرنده با هواپیما می‌تواند خساراتی را برای هواپیما به بار آورد و در عملکرد آن خلل ایجاد نماید، هیچ پرنده‌ای در این ارتفاع پرواز نمی‌کند و خلبان می‌تواند با خیالی آسوده هواپیما را بر روی خلبان خودکار تنظیم کند.
دلیل دیگر ثابت بودن آب و هوا در ارتفاع بالا است. در این ارتفاع از باد و باران در امان است و اگر باران ببارد هم به دلیل اینکه هواپیما در بالای ابرها پرواز می‌کند مشکلی برای پرواز به وجود نمی‌آید.
میزان مصرف سوخت در ارتفاع 36000 پایی
مهمترین دلیل پرواز هواپیماها در ارتفاع 36000 پایی کاهش مصرف سوخت است. عوامل بسیاری از جمله باد، فشار هوا و نوسانات هوایی در میزان سوخت مصرفی هواپیما تاثیر دارند، حال اگر هواپیما در شرایطی ثابت قرار داشته باشد میزان سوخت کمتری مصرف می‌کند و دلیل پرواز هواپیما در ارتفاع 36000 پایی مربوط به همین موضوع است. با کاهش مصرف سوخت هزینه مسافرت‌های هوایی نیز کاهش می‌یابد.
هوای موجود در ارتفاع 36000 پا بسیار سبک است و به همین دلیل میزان کششی که در هواپیما ایجاد می‌شود بسیار کمتر خواهد بود. بنابراین هواپیما می‌تواند با استفاده از سوخت کمتر سرعت خود را بالا نگه دارد. همچنین مقاومت هواپیما در برابر باد نیز کمتر خواهد بود و نیروی کمتری صرف تولید انرژی می‌شود، در نتیجه مقدار سوخت کمتری مصرف خواهد شد.
رفع مشکلات ترافیک هوایی
از دیگر دلایل پرواز هواپیماها در ارتفاع 36000 پایی دور شدن از ترافیک هوایی است. هواپیماهای بدون سرنشین، هلی کوپترها و هواپیماهای شخصی و سبک معمولا در ارتفاع پائین پرواز می‌کنند و اگر هواپیماهای مسافربری نیز در همین ارتفاع پرواز کنند قطعا ترافیک هوایی سنگینی ایجاد خواهد شد و پروازها با تاخیر انجام می‌شوند. اما در ارتفاع بالا هیچ هواپیمای دیگری به جز هواپیماهای مسافربری پرواز نمی‌کنند و به همین دلیل پروازها به دور از ترافیک هوایی به صورت منظم انجام می‌شوند.
البته هواپیماهایی که در مسیر مشابه و به صورت همزمان پرواز دارند به صورتی برنامه ریزی می‌شوند که با 1000 متر اختلاف ارتفاع پرواز کنند تا مشکلی برای یکدیگر ایجاد نکنند. بدین ترتیب از برخورد هواپیماها با یکدیگر و وقوع حوادث خطرناک جلوگیری می‌شود.
زمان مناسب برای حل موارد اضطراری
اگر به دلایل مختلفی در پرواز مشکلی ایجاد شود و اختلالی در سیستم به وجود بیاید، به دلیل ارتفاع زیاد هواپیما از زمین خلبان فرصت بیشتری دارد تا به دنبال راهی برای نجات هواپیما باشد. استفاده از چتر نجات، مرتب کردن اوضاع، پیدا کردن جایی برای فرود اضطراری و … در ارتفاع 36000 پایی بسیار راحت‌تر خواهد بود و خلبان می‌تواند با تسلط و آرامش بیشتری هواپیما را کنترل کند. این مورد نیز از دیگر دلایل پرواز هواپیماها در ارتفاع 36000 پایی است.
چه کسی ارتفاع هواپیما را تعیین می‌کند؟
تعیین میزان ارتفاع مناسب برای هر پرواز توسط مسئول برنامه ریزی پرواز صورت می‌گیرد. برنامه ریزی پرواز، تعیین مسیر پرواز، ارتفاع مناسب برای هواپیما، ردیابی هواپیماهای دیگر در آسمان و … بر عهده دیسپچر یا مسئول برنامه ریزی پرواز است. ارتفاع هواپیما با در نظر گرفتن وزن هواپیما و ترافیک هوایی تعیین می‌شود و خلبان نیز با توجه به برنامه ریزی انجام شده هواپیما را به ارتفاع مشخص می‌رساند و سپس خلبان خودکار را فعال می‌کند. در صورت وجود هر گونه تغییرات جوی، برج مراقبت به خلبان اطلاع می‌دهد تا در صورت نیاز ارتفاع هواپیما را تغییر دهد تا دچار مشکل نشود.
بالاترین ارتفاعی که یک هواپیما می‌تواند پرواز کند چند پا است؟
برخی از هواپیماهای تجاری با توجه به قدرت موتور خود می‌توانند تا ارتفاع 42000 پا نیز اوج بگیرند. به عنوان مثال هواپیمای کوادجت دو طبقه ایرباس مدل A380 می‌تواند در این ارتفاع پرواز کند، همچنین هواپیمای بوئینگ 787-8 نیز می‌تواند تا 43100 پا اوج گرفته و مسیرهای طولانی را طی کند.
دمای هوا در ارتفاع 36000 پایی چند درجه است؟
در ارتفاع 36000 پایی از سطح دریا فشار هوا کاهش می‌یابد و دمای بیرون از هواپیما به 51 درجه سانتیگراد زیر صفر می‌رسد.
ارتفاع زیاد چه اثری بر روی بدن خواهد داشت؟
معمولا افراد در زمان بلند شدن هواپیما از زمین یا در زمان فرود احساس درد و گرفتگی در گوش و عضلات را حس می‌کنند. به همین دلیل در زمان پرواز بهتر است یک آبنبات در دهان بگذارید و به آرامی آن را مک بزنید تا از گرفتگی گوش جلوگیری کند. اما افرادی که دچار بیماری فشار خون بالا هستند ممکن است پس از اینکه هواپیما در ارتفاع 36000 پایی قرار گرفت در قسمت قلب و قفسه سینه احساس درد داشته باشند و در قسمت دست و پا احساس لرزش یا بی حسی کنند. سردرد نیز از دیگر تغییراتی است که ممکن است در ارتفاع بالا تجربه کنید. بنابراین توصیه می‌شود پیش از پرواز حتما با پزشک خود مشورت نمائید تا در صورت نیاز در زمان پرواز از داروی مناسب استفاده کنید.
